1 MAYIS…

Read Time:2 Minute, 12 Second

İşçi ve emekçiler tarafından dünya çapında kutlanan birlik, dayanışma ve haksızlıklarla mücadele günüdür. Birçok ülkede 1 Mayıs resmi tatil olarak kabul edilir.

Yılda bir günün proleter günü olarak kutlama ve uygulama kararı ilk kez bir İngiliz sömürge devleti olan Avustralya işçi konfederasyonu tarafından verildi. Ancak bir defaya mahsus. Ardından ABD, Avustralyalı işçilerin örneğini 1886’da 1 Mayıs’ın evrensel bir iş bırakma günü olmasına karar verdi. 1 Mayıs’ta 200 bin Amerikalı işçi iş bıraktı ve 8 saatlik işgünü talebinde bulundu. Daha sonra uygulanan polisiye ve yasal baskılarla, işçilerin bu ölçekte bir gösteriyi tekrarlaması birkaç yıl engellenmesine rağmen 1888’de hiçbir değişikliğe uğratılmadan tekrarlanması kararını aldılar ve gelecek gösterinin 1 Mayıs 1890’da yapılmasını kabul ettiler. Hiç şüphesiz ki bu karar Avustralya proleterler tarafından hem sevinçle karşılandı ve hem de onların öz güveni ve cesaretini olumlu yönde etkiledi. Bu tür kararların alındığı dönemlerde işçi sınıfını bir bayrak altında ve tek bir hedefe odaklanması, kapitalizme karşı işçi-emekçi kitlelerin mücadele azmini yükselteceği gibi nihai hedefe varılacağı inancı hâkimdi.

Avustralya’nın Melbourne kentinde taş ve inşaat işçileri tarafından, günde sekiz saatlik işgünü için Melbourne Üniversitesi’nden Parlamento Evi’ne kadar yürüyüş düzenledi.

1 Mayıs 1886 tarihinde Amerika İşçi Sendikaları Konfederasyonu’na bağlı işçiler haftanın 6 günü günde 12 saat olan çalışma koşullarına karşı 8 saatlik çalışma koşuluyla işi bıraktılar. Şikago’da yapılan Gösterilerde 500.000’den fazla işçi katıldı. Kentaki eyaletinde yapılan gösteride 6.000’den fazla siyah ve beyaz işçi birlikte yürüdü. Bu gösteriler 4 Mayıs’ta burjuvazinin düzenlediği Haymarket Olayı kanla bastırıldı. 14 Temmuz-21 Temmuz 1889’da toplanan İkinci Enternasyonal’de Fransız bir işçi temsilcisinin önerisiyle 1 Mayıs gününün tüm dünyada “Birlik, mücadele ve dayanışma günü ” olarak kutlanmasına karar verildi. Böylece ikinci gösteri 1890 yılında yapılabildi. Geçen süre içinde 8 saatlik işgünü birçok ülkede kabul edildi. Birlik, mücadele ve dayanışma günü bir bayram niteliğini kazandı.

Engels 1 Mayıs 1890’da şunları yazıyordu: “Bugün ben bu satırları yazarken, Avrupa ve Amerika proletaryası ilk kez tek bir ordu halinde, tek bir bayrak altında ve tek bir acil hedef uğrunda, yani… 8 saatlik işgününün yasal olarak tanınması uğrunda seferber olmuş, savaş güçlerini denetliyor. Günümüzün soluk kesici görünümü, bütün ülkelerin işçilerinin bugün gerçekten birleşmiş olduklarını bütün ülkelerin kapitalistlerine ve toprak sahiplerine gösterecektir. Keşke Marx şimdi yanımda olsaydı da, bunu kendi gözleriyle görebilseydi!”

Dünya proletaryasına düşen en büyük görev 1886 tarihinde yakılan bu ateşi söndürmeden devam ettirmek ve kapitalizmi alaşağı etmektir.

Günümüz sosyalist ülkeleri Çin Halk Cumhuriyeti, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti, Küba, Venezuela, Bolivya, Vietnam, Laos, Nepal başta olmak üzere birçok ülkede tatil günü olan 1 Mayıs’ı işçiler büyük kitle gösterileriyle kutlar; bazı ülkelerde 1 Mayıs siyasal bir eylem biçimini de alır.

Mazhar Özsaruhan – teletex news24.com